ค้นหาข้อมูล คลิก!เทคโนโลยี นวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ วิศวกรรม เกษตรศาสตร์ >>
ดัชนีการเก็บเกี่ยวมังคุดเพื่อการส่งออก
มังคุด เป็นผลไม้ที่ได้รับการยกย่องว่าเป็นราชินีแห่งผลไม้มีรสชาติดี เป็นที่ต้องการของตลาดต่างประเทศ การเก็บเกี่ยวผลมังคุด ควรใช้เครื่องมือช่วยสอยผลมังคุดโดยเฉพาะ ซึ่งสามารถต่อด้ามไม้ไผ่ให้ยาว 3 -4 เมตร ไม่ควรใช้วิธีอื่นที่ทำให้ผลร่วงหล่น ซึ่งผลมังคุดจะซ้ำ และเสียหาย เมื่อผลออกสู่ตลาดปลายทาาง การเก็บเกี่ยวควรเลือกดำเนินการกับผลที่มีวัยเหมาะสมที่สุดต่อการใช้ประโยชน์ ได้แก่ ผลที่เริ่มมีสายเลือด หรือมีการเปลี่ยนสี โดยมังคุดทั้ง 2 วัยนี้ เป็นระยะที่เหมาะสำหรับตลาดที่อยู่ห่างไกล โดยเฉพาะตลาดต่างประเทศเพื่อผลมังคุดมีสีม่วง ซึ่งเป็นวัยที่รับประทานได้นั้น ก็เป็นวัยที่เหมาะสมกับตลาดภายในประเทศ โดยทั่วไป แต่ละผลมักจะมีเมล็ดสูงสุดไม่เกิน 3 เมล็ด ผลขนาดเล็กมาก อาจไม่มีเมล็ดเลย
เนื้อมังคุดที่เห็นเป็นเนื้อสัมผัสมุ่ม รสหวานอมเปรี้ยวเล็กน้อย รสชาติอร่อย และมีกลิ่นหอมชวนรับประทาน ผลมังคุดที่มีเปลือกสีม่วงเข้มหรือม่วงดำอยู่ในวัยที่ 5 ซึ่งเป็นผลที่มีคุณภาพเหมาะต่อการรับประทานให้อร่อยมากที่สุด
ในเรื่องของขนาดผลที่มีผลกระทบต่อคุณภาพหรือไม่นั้นจากตัวเลขที่ศึกษาไว้ แสดงให้เห็นว่าโดยทั่วไปขนาดของผลมังคุดไม่มีผลกระทบต่อคุณภาพในการรับประทาน หรือขนาดเล็กมักจะดีกว่าหรือไม่มีเมล็ดเลย โดยน้ำหนักเนื้อมังคุด มีค่าต่างกันราว 1 % ในขนาดต่าง ๆ กัน (ตารางที่ 1) ทำให้การบริโภคเป็นไปโดยสะดวกโดยเฉพาะผลจิ๋ว เพราะมักจะไม่มีเมล็ด ยกเว้นบางท่านที่นิยมรับประทานมังคุดที่มีเมล็ด
อุณหภูมิที่เหมาะต่อการเก็บรักษาผลมังคุด คือ 13 องศาเซลเซียส ทั้งนี้ควรบรรจุผลในถุงพลาสติกเจาะรู ถ้าเก็บรักษาผลมังคุดไว้ในสภาพเหาะสมแล้ว ก็จะได้มังคุดที่มีสภาพดี อยู่ได้ถึง 4 สัปดาห์
วัยของผลมังคุดสำหรับการเก็บเกี่ยว (กวิศร์ วานิชกุล และสุรพงษ์ โกสิยะจินดา, 2522 และ สุรพงษ์ โกสิยะจินดา,2530) แต่ละวัย (วันที่ 1 ถึง 4) มักจะ มีระยะเวลาแตกต่างกันอยู่หนึ่งวัน ทั้งนี้อุณหภูมิในเขตร้อน (28 - 33 ซ.)
วัยต่างๆ ของผลมังคุด
วัยที่ 0
ลักษณะผล สีเขียวตองอ่อน
คุณภาพของผล สีเขียวตองอ่อนทั้งผล เป็นผลอ่อนเกินไปห้ามเก็บเกี่ยวโดนเด็ดขาด
เพราะคุณภาพด้วยมาก
วัยที่ 1
ลักษณะผล ผลมีสายเลือด (เกิดจุดแต้มหรือประสีม่วงแดง)
เหมาะสมต่อการเก็บเกี่ยว แต่ยังไม่เหมาะสมต่อการบริโภค เพราะเนื้อยังติดเปลือก
แต่เหมาะต่อการส่งไปจำหน่ายต่างประเทศ ผลมังคุดนี้ใช้บริโภคภานใน 4
วันหลังการเก็บเกี่ยว (ณ อุณหภูมิเขตร้อน)
วัยที่ 2
ลักษณะผล ผลมีการเปลี่ยนสีเป็นน้ำแดงเรื่อ ๆ
คุณภาพของผล ผลมีสีน้ำตาลแดงเรื่อ ๆ เกือบทั้งผล
ผลในระยะนี้จะต้องทำการเก็บเกี่ยวให้หมด ไม่ควรปล่อยให้ผลติดกับเกินวัยมากกว่านี้
วัยที่ 3
ลักษณะผล ผลสีน้ำตาลแดง
คุณภาพของผล ผลระยะนี้อาจจะใช้บริโภคได้แต่เปลือกยังมียางสีเหลืองอยู่บ้าง
วัยที่ 4
ลักษณะผล ผลมีสีแดง
คุณภาพของผล ระยะนี้ใช้บริโภคได้
วัยที่ 5
ลักษณะผล ผลมีสีม่วงเข้มหรือม่วงดำ
คุณภาพของผล เป็นระยะที่เหมาะต่อการรับประทานให้มีรสอร่อยมากที่สุด
ผลมังคุดวัยนี้จะมีสภาพที่เหมาะสมต่อการรับประทาน อยู่ได้ประมาณ 10 วัน
ถ้ามีการเก็บรักษาไว้ ณ อุณหภูมิห้องอย่างถูกต้อง
อ้างอิง
- คู่มือดัชนีการเก็บเกี่ยวมังคุด : ดร.สุรพงษ์ โกสิยะจินดา
ห้องปฏิบัติการพืชสวนหลังการเก็บเกี่ยว
ภาควิชาพืชสวน คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ - ดร. สุรพงษ์ โกสิยะจินดา คู่มือดีชนีการเก็บเกี่ยวมังคุด ภาค
วิชาพืชสวน คณะเกษตร มหาวิยาลัยเกษตรศาสตร์
