ประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ บุคคลสำคัญ ประเทศและทวีป >>
พระราชพงศาวดารเหนือ
พระราชพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐ
ศิลาจารึก
พงศาวดารเขมร
พงศาวดารมอญพม่า
พงศาวดารล้านช้าง
พงศาวดารเขมร
หน้า >> 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18
หน้า 11 >>>
กองทัพพระเจ้าน้อย มาทางเมืองปัตบอง เมืองตะคร้อ เมืองขลุง เมืองตรอง เมืองบริบูรณ์ มาถึงบ้านตรึงบรรไลย บรรดาราษฎรตกใจพากันลงเรือมาถึงพนมเพ็ญไปจอดอยู่ฟากเกาะลว้าเอม พระบาทบรมบพิตรไปอยู่ ณ เกาะเกิด พระยากลาโหมซูตั้งตัวขึ้นเป็นสมเด็จเจ้าพระยา ตั้งค่ายรายทัพอยู่จะโรยจังวา
พระเจ้าเวียดนามใช้องผอมาเป็นแม่ทัพใหญ่ นำไพร่พลกับเรือแง่สาย เรือแง่ทราย ยกขึ้นมาตั้งอยู่จะโรยจังวา ทัพเจ้าพระยาสุรสีห์ ยกมาถึงเมืองกะพงสวายตีทัพพระยาเดโชแทน ณ โคกปะ (แปลว่าสีเสียด) แตกหนีเข้าป่า แล้วยกมาตั้งค่ายรายทัพอยู่เมืองเปียมชีดอง จะข้ามไปฟากตะวันออก จอผอมาใช้องกวางหนำนำทัพญวน ใช้พระยากระลาโหมปานำกองทัพเขมรยกไปตั้งอยู่เกาะแดท (ว่าเกาะลอย) คอบรบกับทัพเจ้าพระยาสุรสีห์ ให้พระยายมราชปางกับทัพญวนทัพเขมรยกไปตั้งอยู่เกาะจีน คอยรบกับทัพพระยาน้อย ณ เปียมชำนิด แต่เดือนยี่ถึงเดือนสี่ครั้งนั้นพระเจ้าตากเสียพระจริต ตรัสให้เฆี่ยนบรรดาราษฎร แลขุนนาง ทั้งกลางวันกลางคืน
บรรดาเมืองนอกหนีออกไปประชุมกันเป็นกองทัพฆ่าฟันเจ้าเมือง พระเจ้าตากตรัสใช้พระยาสรรค์ยกพลออกไปสังกัดทัพโจรทั้งปวงนั้น พระยาสรรค์พร้อมใจกันกับขุนแก้วผู้น้อง กลับยกทัพมา บรรดาขุนนางกับราษฎรก็มีจิตรยินดีทั้งพระสงฆ์ คฤหัสถ์ชายหญิง ถึงเพลาสามยามเศษ พระยาสรรค์ขุนแก้วยกกองทัพเข้าไปโห่ร้องยิงปืนเข้าข้างทิศอิสาณ พวกฝรั่งนอนเฝ้าปืนอยู่บนศีรษะค่ายยิ่งโต้ตอบกันจนสว่าง บรรดาฝรั่งหนีลงมาจากค่าย พระยาสรรค์เข้าไปทูลพระเจ้าตากว่า บรรดาขุนนางกับอาณาประชาราษฎรคิดพร้อมกันกำเริบทั้งสิ้นแล้ว พระเจ้าตากว่ากูปรารมภ์แต่ศัตรูมันจะมาแต่ประเทศอื่น แต่บัดนี้บรรดาลูกกูมันว่าพ่อคิดคดเป็นบ้าแล้วจะให้พ่อบวชก็ตาม จะใส่โซ่ตรวนพ่อก็ดี พ่อจะรับตามลูกบังคับนั้น พระยาสรรค์จึงบังคับเจ้าพนักงานให้หาโซ่ตรวนมาใส่พระเจ้าตาก กับเจ้ารามลักษณ์ด้วย แล้วให้บวชอยู่ในพระวิหารวัดแจ้ง แต่งให้คนอยู่เฝ้ารักษา พระยาสรรค์เข้าไปอยู่ในตำหนักพระเจ้าตากอยากได้เป็นเจ้า เจ้าพระยานครราชสีมา มีหนังสือให้ไปตามเจ้าพระยาจักรี เจ้าพระยาสุรสีห์กลับไปกรุงศรีอยุธยา ให้เอาพระเจ้าตากกับเจ้ารามลักษณ์ พระเจ้าน้อยกับพระยาสรรค์ไปพิฆาตเสียสิ้น เจ้าพระยาจักรีผู้พี่ขึ้นเสวยราชย์ เป็นพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่หัววังหลวง เจ้าพระยาสุรสีห์ผู้น้องเป็นพระพุทธเจ้าอยู่หัววังหน้า เมื่อเดือนห้า จ.ศ.1144
ทัพญวนไกเซินยกมารบกับเจ้าเวียดนาม ๆ จึงให้คนมาขอกองทัพเขมรไปช่วยรบ เจ้าฟ้าทะละหะมุ สมเด็จเจ้าพระยาซู ใช้พระยากลาโหมปาเป็นแม่กองครองไพร่ ห้าพัน ยกไปช่วยเจ้าเวียดนาม แพ้ไกเซินตายในทุ่งป่ายุง เสียไพร่พลเขมรเป็นอันมาก ไกเซินรบชนะไล่เจ้าเวียดนามลงเรือสมุทหนีไปพึ่งบารมีพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่หัวกรุงศรีอยุธยา
องผอมา หนีไปถึงบันทายเพ็ชร เจ้าฟ้าทะละหะมุให้คนส่งองผอมาเข้าไปถึงเมืองปัตบอง ไปถึงเมืองไพรดุก บรรดาเขมรที่ใช้ไปส่ง องผอมานั้นฆ่าองผอมากับพวกญวนตายสิ้น ครั้งนั้นพระบาทบรมบพิตร ออกจากเกาะเกิดเข้าไปสถิตย์ข้างใต้คลังสะแบกเพียงแพรกมีลาภแห่งหนึ่ง
สมเด็จเจ้าพระยาซู มีหนังสือถึงพระยายมราชแบนผู้เป็นเพื่อน ซึ่งอยู่ที่กรุงเทพ ฯ เอาเนื้อความขึ้นกราบบังคมทูล พระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่หัวทั้งสองพระองค์ ขอพระยายมราชแบนมาช่วยคิดราชการเมืองเขมร ทั้งสองพระองค์ก็พระราชทานให้
พระยายมราชแบนลอบฆ่าสมเด็จเจ้าพระยาซูตาย แล้วให้ฆ่าบรรดาขุนนางพวกพ้องข้างสมเด็จเจ้าพระยาซู แล้วพระยายมราชขึ้นว่าที่เจ้าฟ้าทะละหะมุ บรรดาโพพระวงศ์จามควบคุมกันตั้งค่ายรายเป็นทัพเรือเข้ามาถึงพนมเพ็ญไล่ทัพพระยายมราชผู้ว่าท่เจ้าฟ้าทะละหะ
แขกเจ้าพระพุฒชื่อตอน เซด ฯ กับบรรดาพวกแขกพากันกำเริบ ยิงปืนถือเครื่องสาสตราวุธออกไปไล่ พระยายมราชผู้ว่าที่เจ้าฟ้าทะละหุ กับพระยากลาโหมปก นำพระบาทบรมบพิตร กับสมเด็จพระท้าวทั้งสอง กับสมเด็จพระเรียมกระษัตริย์ทั้งสามพระองค์ ลงพระที่นั่งนาวาเข้าไปถึงเมืองโพธิสัตว์ เมืองปัตบอง ไปถึงกรุงศรีอยุธยา ครั้งนั้นสมเด็จพระเจ้าอยู่หัววังหน้า รับสั่งให้สมเด็จพระเรียมกระษัตริย์ทั้งสามองค์ไปอยู่ในพระราชมณเฑียร ตั้งขึ้นเป็นพระอัครชายา พระยากลาโหม เป็นพระบิดาเลี้ยง ให้รักษาพระบาทพระบรมบพิตรอยู่คอกกระบือแห่งหนึ่ง กับสมเด็จพระท้าวทั้งสอง