ขนบธรรมเนียม ประเพณี วัฒนธรรม อารยธรรม >>

การละเล่นไทย สร้างเสริมคุณธรรม

การเล่นในสมัยกรุงสุโขทัย
ว่าวหง่าว
โคเกวียน
การเล่นในสมัยกรุงศรีอยุธยา
มอญซ่อนผ้า
สะบ้า
ไม้หึ่ง
ลิงชิงหลัก
การเล่นในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น
วิ่งวัว
ตะกร้อ
ขี่ม้าส่งเมือง
กลองหม้อตาล
หม้อข้าวหม้อแกง

ตะกร้อ

(การเล่นในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น)
นิยมเล่นเฉพาะเพศชายในเวลาตอนบ่ายหลังจากที่แสงพระอาทิตย์ไม่ส่องตาผู้เล่นแล้ว เป็นการเล่นเพื่อความสนุกสนาน ไม่มีการแข่งขันหรือการตัดสินแพ้ชนะแต่อย่างใด นิยมเล่นได้ทั้งในเทศกาลและในเวลาว่าง การเล่นตะกร้อยังเล่นกันในประเทศพม่าและมาเลเซีย ดังนั้นจึงบอกไม่ได้แน่นอนว่า การเล่นนี้มีต้นกำเนิดจากประเทศใด ยังเป็นที่ถกเถียงกันอยู่

วัตถุประสงค์

1. เพื่อฝึกความแข็งแรง
2. เพื่อฝึกความคล่องแคล่วว่องไวทั้งเท้าและสายตา
3. เพื่อฝึกความแม่นยำ

อุปกรณ์
ตะกร้อสานด้วยหวาย 1 ลูก

ผู้เล่น
ตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป แต่ไม่ควรเกิน 10 คน โดยมากใช้ผู้เล่นตั้งแต่ 5 คนขึ้นไปจึงจะสนุก

รูปแบบ
ผู้เล่นยืนล้อมเป็นวงกลม ระยะห่างกันพอประมาณ ดังภาพประกอบ


ภาพประกอบ  รูปแบบการเล่นตะกร้อ
ที่มา : จิรกรณ์ ศิริประเสริฐ. เกมเบ็ดเตล็ด หน้า 49

วิธีการเล่น

ผู้เล่นคนใดคนหนึ่งจับลูกโยนให้ผู้เล่นที่อยู่ตรงกันข้ามและผู้เล่นผู้นั้นต้องใช้เท้าเตะส่งลูกไปให้ผู้เล่นคนอื่น ๆ ที่อยู่ในวง เมื่อลูกตะกร้อไปใกล้ใคร ผู้นั้นต้องเตะให้ตะกร้อโด่งขึ้นไปในอากาศ ผู้เล่นทุกคนพยายามช่วยกันเตะไม่ให้ลูกตะกร้อตกลงยังพื้น ห้ามผู้เล่นใช้มือแตะตะกร้อ ยกเว้นใช้ส่วนอื่น ๆ ในร่างกายรับตะกร้อแล้วเตะต่อได้ จะเตะพลิกแพลงแบบใดก็ได้ เมื่อตะกร้อตกแล้วให้โยนเล่นใหม่

ข้อเสนอแนะ

1. ตะกร้อมาทางขวาของผู้เล่นใด ผู้นั้นต้องทำหน้าที่ในการเตะ
2. การเล่นตะกร้อประกอบด้วยท่าในการเตะพื้นฐาน แบ่งออกได้ดังนี้
   
   ลูกหน้า ใช้เมื่อต้องการเตะตรงไปข้างหน้า
   
   - ลูกหน้าเท้า พับเข่า ยกเท้าขึ้น หงายฝ่าเท้าใช้ข้างเท้าด้านในเตะลูกตะกร้อ
   - ลูกหลังเท้า ปฏิบัติเช่นเดียวกับการเตะลูกหน้าเท้า แต่ใช้หลังเท้าเตะลูกตะกร้อ
   - ลูกโหม่ง ใช้ศีรษะโหม่งเมื่อลูกลอยตรงมาทางศีรษะ
   - ลูกเข่าโทน การใช้เข่าส่งลูกไปข้างหน้า
   
   ลูกข้าง ใช้เมื่อตะกร้อตรงมาใกล้ตัวทางขวาหรือทางซ้าย ปฏิบัติได้ 2 กรณี คือ
   
   - ถ้าลูกตะกร้อมาทางขวาให้พับเข่าขึ้นแล้วใช้ข้างเท้าเตะ
   - ถ้าใช้ฝ่าเท้าซ้ายไขว้ไปทางหลังขวาแล้วเตะลูก เรียกว่า ลูกไขว้
   
   ลูกหลัง ใช้กรณีที่ลูกข้ามศีรษะไปด้านหลัง ให้ก้มศีรษะลง ยกเท้าขึ้น ใช้ฝ่าเท้าตบลูกให้ข้ามศีรษะกลับมา ท่านี้ปฏิบัติได้ยากมาก ถ้าผู้เล่นไม่สามารถทำท่านี้ได้ให้ หันหลังกลับแล้วใช้หลังเท้าเตะลูกตะกร้อให้กลับไป นอกจากท่าพื้นฐานที่กล่าวมาแล้ว ยังมีท่าพลิกแพลงอีกหลายท่า เช่น ลูกศอก ลูกไหล่ และลูกส้น เป็นต้น
   
3. อาจเล่นคนเดียว โดยการเตะลูกติดต่อกันให้ได้มากที่สุดภายในหนึ่งโยน
4. เตะลอดบ่วง

ข้อเขียน-บทความ »

» จินตนา แก้วขาว กราบเธอที่ดวงใจ
» ทะริด ตะนาวศรี คนไทยที่ถูกลืม
» ปู่เย็น ณ สะพานลำใย แห่งลุ่มแม่น้ำเพชรบุรี

» จอมยุทธ แห่งบ้านจอมยุทธ (รวมงานเขียน)
» ฉายเดี่ยว (รวมงานเขียน)
» งูเขียว หางบอบช้ำ (รวมงานเขียน)

» ตีหัวเข้าบ้าน ตะคอกโลก ตีหัวหมา
» ผายลมนี้มีผลย้อนหลัง
» ได้แต่หวังว่า เราจะอยู่ร่วมกันได้บนโลกที่เปรียบเสมือนบ้านของเราใบนี้ ด้วยความรู้สึกที่ดีประดุจดั่งกินข้าวจากหม้อเดียวกัน

» ขอเป็นตาแก่ขี้บ่นในหัวใจเธอ
» เมื่อคนขับรถปลอมตัวไปเล่นหุ้น (บันทึกการเล่นสด)

นิยาย-เรื่องสั้น »

» ตำนานบันลือโลก
» บันทึกทรราชย์
» ผมเกือบได้เป็นนักแต่งเพลงชื่อดังเสียแล้ว
» ชีวิตเริ่มต้นอีกครั้งหลังเกษียณ
» แสนยานุภาพแห่งการรอคอย