ประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ บุคคลสำคัญ ประเทศและทวีป >>
พระราชพงศาวดารเหนือ
พระราชพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐ
ศิลาจารึก
พงศาวดารเขมร
พงศาวดารมอญพม่า
พงศาวดารล้านช้าง
พงศาวดารมอญพม่า
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21
หน้า 4 >>>
ต่อมาพระเจ้าภุกาม ให้ยกทัพเรือมาตีเมืองหงษาวดี พระเจ้าฟ้ารั่วยกกองทัพมาช่วย ตีพม่าแตกกลับไป แล้วพระเจ้าตะยาพยาคิดคดต่อมิตร จะจับพระเจ้าฟ้ารั่วฆ่าเสีย พระเจ้าฟ้ารั่วรู้ตัวจึงได้ชนช้างกัน พระเจ้าฟ้ารั่วจับพระเจ้าตะยาพยาได้จึงฆ่าเสีย แต่นั้นมาเมืองพะโคคือ เมืองหงษาวดีก็อยู่ในอำนาจพระเจ้าฟ้ารั่ว ๆ ก็กลับมาครองราชย์ในเมืองเมาะตมะดังเก่า ได้เป็นใหญ่ในรามัญประเทศทั้งปวง ตะแววุ่น เจ้าเมืองทวายคิดเกรงรามัญจะย่ำยี จึงมาขึ้นแก่พระเจ้าฟ้ารั่ว ณ เมืองเมาะตมะ
จ.ศ.674 พระเจ้าฟ้ารั่ว สวรรคต มะกะตาผู้น้องพระเจ้าฟ้ารั่วได้ราชสมบัติ ได้พระนามว่าพระยารามประเดิด
จ.ศ.676 สมิงมังลคิดพี่เขยจับพระยาประเดิดฆ่าเสียแล้ว ให้บุตรชายครองราชย์ได้พระนามว่า พระยาแสนเมือง ขณะนั้นตะแววุ่น เจ้าเมืองทวาย เมื่อรู้ข่าวว่าพระเจ้าฟ้ารั่วสิ้นพระชนม์แล้ว ก็ไม่มาขึ้นแก่เมืองเมาะตมะอีกต่อไป
จ.ศ.680 พระเจ้าแสนเมือง ยกกองทัพไปตีเมืองทวายได้ แล้วไปตีเมืองเชียงใหม่ เมืองลำพูนได้แล้ว ให้พระเจ้าเชียงใหม่ถือน้ำพระพิพัฒสัตยา ถ้าถึงปีแล้วให้นำเครื่องราชบรรณาการไปถวาย พระองค์อยู่ในราชสมบัติสิบสี่ปี จ.ศ.681 สิ้นพระชนม์ เจ้าชีผู้น้องได้ครองราชย์ได้พระนามว่าพระยารามไตย เสวยราชย์ได้แปดปี ขุนนางรามัญชื่อ ชีปอนฆ่าในปี จ.ศ.689 ได้มีการฆ่ากันอีกหลายคน จนถึงพระยาอายลาว ครองราชย์ได้สิบแปดปี
จ.ศ.707 พระยาอายลาวถึงแก่กรรม พระยาอู่ได้เสวยราชย์เป็นองค์ที่แปด
มีช้างเผือกทุกองค์ ชาวเมืองเรียกว่าพระเจ้าช้างเผือกทั้งแปดองค์ เมืองเมาะตมะเกิดขบถเปลี่ยนพระเจ้าแผ่นดินเนือง
ๆ เมืองเชียงใหม่ก็ตั้งแข็งเมือง จ.ศ.710 เจ้าเมืองเชียงใหม่ยกกองทัพมาตีเมืองเมาะตมะแต่ตีไม่ได้
จ.ศ.716 พระยาอู่ให้สมิงพะตะบะ อยู่รักษาเมืองแล้วไปคล้องช้างในป่า
ต่อมาสมิงพะตะบะเป็นขบถ พระยาอู่เข้าเมืองเมาะตมะไม่ได้ จึงไปตั้งอยู่ในเมืองพะโจ.ศ.720
พระยาอู่เสวยราชในเมืองหงษาวดีได้สิบสองปี จ.ศ.734 พระยาอู่ได้ก่อสร้างพระเกศธาตุเจดีย์ในเมืองร่างกุ้ง ให้โตใหญ่สูงขึ้นอีกสี่สิบศอก พระยาอู่เสวยราชในเมืองเมาะตมะมาสิบหกปี และเสวยราชย์ในเมืองหงษาวดีอีกสิบเก้าปี รวมเสวยราชย์สามสิบห้าปี พระชนมายุได้หกสิบปี
จ.ศ.745 พระยาอู่ทิวงคต พระโอรสชื่อสีหราชาได้ครองราชย์ เรียกว่า พระเจ้าราชาธิราช ต้องปราบข้าศึกมาก จนสิ้นศัตรู แล้วก็ได้เป็นใหญ่ในรามัญประเทศ แล้วได้ทำศึกกับพม่าเนือง ๆ จึงมิได้สถาปนาพระมหาธาตุ และอาราม ได้แต่สัการบูชาบำเพ็ญทานอยู่ได้ประมาณสามสิบแปดปี พระชนมายุได้ ห้าสิบสี่ปีก็ทิวงคต เมื่อปี จ.ศ.783 โอรสชื่อพระยาธรรมราชาได้ครองราชย์ต่อมา อยู่ได้สามปีก็ทิวงคต เมื่อปี จ.ศ.786 พระชนม์ได้สามสิบสองปี
น้องพระธรรมราชาชื่อพระรามเกิดได้เสวยราชย์ต่อ เป็นผู้ฉลาดในกลอุบาย
เอาชัยชนะข้าศึกประจามิตรได้โดยง่าย ไม่ต้องทำสงคราม มีพระทัยกว้างขวาง
ได้สร้างกุศลไว้ในพระพุทธศาสนาเป็นอันมาก
ได้ทรงเตรียมการไว้จะก่อพระเจดีย์ย่างกุ้งให้สูงขึ้นหกสิบศอก จ.ศ.815
ได้ลงมือก่อพระเจดีย์ยังไม่ทันแล้วก็สินพระชนม์ในปี จ.ศ.818 ครองราชย์ได้สามสิบห้าปี พระชนม์ได้หกสิบห้าปี
พระยาแก่นท้าวได้ครองราชย์ทรงรักษาสุจริต บำเพ็ญพระราชกุศลต่าง ๆ บำรุงสมณชีพราหมณ์ราษฎรให้เป็นสุข เป็นผู้ซื่อตรงที่ควรทำโทษก็ทำโทษ ที่ควรจะโปรดก็โปรดตามความชอบ คนทั้งหลายเกรงกลัวนัก ชวนกันสอนบุตรหลานไม่ให้กระทำความชั่ว บ้านเมืองก็อยู่เย็นเป็นสุข
พระเจ้าแก่นท้าวมีอีกพระนามหนึ่งว่า พระยาพะโร ได้บำรุงพระพุทธศาสนามาก
ทรงบริจาคทรัพในการก่อพระเจดีย์ย่างกุ้ง ที่ยังค้างอยู่นั้น
ได้ก่อสวมขึ้นไปจนถึงคอระฆัง เพราะมีพระทัยเอ็นดูราษฎรมากไม่เร่งรัด
ครองราชย์ได้สี่ปี จ.ศ.822 พระชนม์ได้ยี่สิบห้าปีก็สวรรคต พระยาทาษราชา
เป็นหลานพระยายักขราชาได้ครองราชย์ จ.ศ.825 ทิวงคต